یکی از شایع ترین اختلالات هورمونی در زنان، تنبلی تخمدان است. هر چند درمان قطعی تنبلی تخمدان ممکن نیست اما تحقیقات زیادی در این زمینه نشان می دهند که تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی در مدیریت علائم این بیماری نقش موثری دارد. در این مقاله به شما خواهیم گفت برای تنبلی تخمدان چه بخورید تا به کنترل علائم تان کمک کند. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
چرا رژیم غذایی برای تنبلی تخمدان مهم است؟
به گفته دکتر سیده زهرا طباطبایی -جراح و متخصص زنان و زایمان- تغذیه سالم برای تنبلی تخمدان به روشهای زیر به بهبود علائم این بیماری کمک می کند:
بهبود اختلالات هورمونی
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در اثر اختلالات هورمونی (افزایش سطح آندروژن هایی مانند تستوسترون) ایجاد شده و عدم تعادل هورمون ها منجر به مشکلات زیر می شود:
- رشد غیر طبیعی مو
- آکنه
- ناباروری به دلیل عدم تخمک گذاری
- اضافه وزن بدلیل اختلالات متابولیکی (سوخت و ساز در بدن)
- افزایش خطر بیماری قلبی، فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و برخی سرطان ها به دلیل عدم تعادل هورمون ها
- اختلال در تولید و تنظیم هورمون انسولین
تحقیقات نشان می دهند تقریبا ۵۰% از افراد مبتلا به تنبلی تخمدان دچار اضافه وزن و مشکلات کنترل انسولین هستند (منبع: verywellhealth.com).
مدیریت وزن
اگر کاهش وزن در افراد مبتلا به pcos حتی کم باشد، ولی باز هم در بهبود علائم تنبلی تخمدان و کاهش عوارض این بیماری تاثیر دارد. هیچ رژیم غذایی نمی تواند کالری را محدود کند اما چون رژیم های پر پروتئین باعث احساس سیری بیشتری می شوند، این نوع رژیم غذایی بیشتر به کاهش وزن کمک می کند.
کاهش التهاب
اضافه وزن باعث ایجاد التهاب و تشدید علائم تنبلی تخمدان از جمله چاقی می شود. اما پیروی از یک رژیم غذایی ضدالتهابی می تواند به کاهش وزن و التهاب و نیز علائم تنبلی تخمدان کمک کند. برخی از مطالعات نشان می دهند که افراد مبتلا به تنبلی تخمدان با ۳ ماه رژیم ضد التهابی می توانند ۷% از وزنشان را از دست بدهند.
همچنین این نوع رژیم غذایی به کاهش قابل توجه کلسترول و فشار خون، التهاب بدن و مقاومت به انسولین کمک می کند. ۶۳% از این بیماران قاعدگی منظمی پیدا کرده اند و ۱۲% آنها با این رژیم غذایی توانسته اند باردار شوند.
رژیم غذایی مناسب برای درمان تنبلی تخمدان
برنامه غذایی PCOS باید متناسب با نیازها و شرایط شخصی بیمار باشد. به همین علت، رژیم غذایی برای تخمدان پلی کیستیک متنوع بوده و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این رژیم های غذایی عبارتند از:
- رژیم ضد التهابی
- برنامه های غذایی با شاخص گلیسمی پایین
- رژیم های پرچرب و کم کربوهیدرات
- رژیم های کم کالری
هر کدام از این رژیم های غذایی برای کاهش وزن، بهبود عملکرد متابولیک و تولید مثل افراد مبتلا به PCOS مناسب هستند. تغذیه سالم برای تنبلی تخمدان ها اساسا بر مصرف غلات کامل، محصولات تازه و پروتئین های گیاهی و در عین حال محدود کردن قند، غذاهای فرآوری شده و چربی ترانس متمرکز است.
نکته مهم: برخی گروه های غذایی مثل فیتواستروژن ها (پروتئین های گیاهی مثل سویا) در بعضی از افراد باعث بدتر شدن علائم آنها می شود. در حالی که برای افراد دیگران اینطور نیست. بنابراین باید رژیمی را به کمک پزشک خود انتخاب کنید که متناسب با شما باشد.
شما هم برای درمان علائم تنبلی تخمدان در شیراز می توانید از تخصص و تجربه دکتر سیده زهرا طباطبایی، جراح و متخصص زنان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۱۷۷۳۴۵۳۹۴ تماس بگیرید.
لیست غذاهای مفید برای تنبلی تخمدان
لیستی از غذاهای مفید برای تنبلی تخمدان که باید به رژیم غذایی خود اضافه کنید، عبارتند از:
میوه ها و سبزیجات
از میوه ها و سبزیجات فیبردار و سرشار از مواد مغذی می توانید برای درمان التهاب استفاده کنید. پس در رژیم غذایی برای تخمدان ها باید از کلم بروکلی، سبزیجات برگ دار، سیب، آلو، توت قرمز، انگور، گل کلم، سبزیجات ریشه دار (چغندر، هویج، ….) و گیاهان ادویه ای تازه مثل زردچوبه، دارچین و زنجبیل استفاده کنید.
پروتئین
در رژیم غذایی برای درمان تنبلی تخمدان می توانید از انواع پروتئین های گیاهی و حیوانی مصرف کنید. مثل: آجیل، کره آجیل، مرغ یا بوقلمون بدون پوست، ماهی چرب (سالمون، تن)، همبرگرهای گیاهی، تخم مرغ، سفیده تخم مرغ، …
لبنیات
در رژیم غذایی برای تخمدان توصیه می کنیم از محصولات لبنی کم چرب و کم لاکتوز مثل ماست یونانی یا جایگزین های بدون لبنیات و کم قند مثل شیر بادام، برنج یا شیر نارگیل استفاده کنید. البته مصرف کمی لبنیات پرچرب تاثیر خوبی بر کاهش تنبلی تخمدانها دارد.
غلات و حبوبات
می توانید در رژیم غذایی تان از حبوباتی مثل لوبیا و عدس یا غلاتی مثل جو، جو دوسر، برنج قهوه ای (به جای برنج سفید)، نان سبوس دار یا چند دانه، ماکارونی، نودلهای گیاهی مارپیچی به جای پاستا استفاده کنید. به علاوه، مصرف دانه های تخم کتان و آفتابگردان نیز به بیماران PCOS توصیه می شود.
نوشیدنی های سالم
زنانی که تنبلی تخمدان دارند باید برای هیدراته نگه داشتن بدن خود زیاد آب بخورند. همچنین می توانند از چای سبز یا آب نارگیل استفاده کنند.
علاوه بر لیست بالا، باید در رژیم غذایی تان از روغن های سالمی مثل آووکادو، نارگیل، روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن بذر کتان استفاده کرده و مصرف شکلات تلخ را در حد اعتدال در برنامه تان بگنجانید.
غذاهای ممنوع برای تنبلی تخمدان
علاوه بر تغذیه مناسب برای تنبلی تخمدان، باید از خوردن بعضی از غذاها هم بپرهیزید. در ادامه با لیستی از غذاهای مضر برای تنبلی تخمدان آشنا می شویم:
- نان، برنج سفید، کربوهیدرات های تصفیه شده مثل آرد سفید، رشته فرنگی فوری، گلوتن، گندم و محصولات سویا (توفو، شیر سویا)
- سبزیجات نشاسته ای (سیب زمینی سفید، ذرت، نخود فرنگی)
- گوشت قرمز، هر نوع گوشت سرخ شده یا نمکی و گوشت های فرآوری شده (هات داگ، سوسیس و بیکن) که سرشار از سدیم، چربی ترانس و مواد افزودنی هستند.
- انواع شیر و لبنیات پرچرب
- غذاهای پخته شده، بسته بندی شده، سرخ شده و یا منجمد شده و نیز انواع فست فودها
- چیپس سیب زمینی، ذرت بو داده، چوب شور و تنقلات بسته بندی شده
- میوه های خشک شده
- شیرین کننده های مصنوعی
- مصرف کره، روغن زیاد، سس سالاد تجاری
- انواع دسرها مثل بستنی، پودینگ، کاستارد، شیرینی، کیک، کلوچه، پای، شکلات، آب نبات، …
- خوراکی های حاوی جوش شیرین
- نوشیدنی های کافئین دار (قهوه و چای سیاه)، مشروبات الکلی و نوشیدنی های قندی (نوشابه، آب میوه های شیرین و نوشیدنی های انرژی زا)
- خوردن وعده های غذایی پرچرب و پر کربوهیدرات در وعده های اصلی غذایی، مصرف میان وعده های نمکی یا شیرین یا بسته بندی شده
بسیاری از خوراکی های بالا چاقی و التهاب را افزایش داده و علائم تنبلی تخمدان را تشدید می کنند. مثلا قند موجود در میان وعده های فرآوری شده، محصولات پخته شده و نوشابه ها می تواند مقاومت به انسولین را بدتر کند. یا سدیم آنها باعث افزایش فشار خون و ریسک بیماریهای قلبی عروقی می شود.
۷ نکته مهم درباره تغذیه مناسب برای تنبلی تخمدان
به گفته خانم دکتر طباطبایی رعایت نکات زیر درباره تغذیه سالم برای تنبلی تخمدان ها کمک زیادی به درمان علائم بیماریتان می کند:
۱- برای کنترل وزن خود با رژیم های غذایی بهتر است چند وعده غذایی متعادل و مغذی در طول روز داشته باشید و میان وعده ها را محدود کنید.
۲- اگر مبتلا به بیماری هایی هستید که باعث بروز علائم گوارشی یا اختلال در سطح قند خون می شوند، وعده های غذایی خود را کوچک کنید.
۳- تا حدممکن بیشتر از چند ساعت بدون غذا نمانید تا سطح قند خون شما ثابت مانده و دچار پرخوری و هوس غذایی در میان وعده ها نشوید.
۴- بعضی از محصولات غذایی به صورت تازه و خام مغذی ترند و برخی نیز به کمی بخار پز یا جوشاندن نیاز دارند. پس به روشهای آشپزی که به کار می برید، دقت کنید چون برخی از انواع پخت و پز باعث کم مغذی شدن غذاها می شود.
۵- اگر دچار تنبلی تخمدان هستید و برای بارداری تلاش می کنید یا در دوران بارداری یا شیردهی هستید، نیازهای تغذیه ای خاصی دارید. پس لازم است که رژیم غذایی تان زیر نظر پزشک تنظیم شده و در صورت نیاز از مکمل های تجویز شده استفاده کنید.
۶- در رژیم غذایی خود مراقب باشید که به اندازه کافی مواد مغذی و مورد نیاز بدنتان را دریافت کنید. چون عدم دریافت کافی این مواد خاص، تاثیر منفی بر وضعیت سلامتی تان دارد. مثلا کمبود ویتامین D می تواند علائم PCOS را بدتر کند.
۷- بیماران مبتلا به تنبلی تخمدان از لحاظ روحی ممکن است دچار مشکل شوند. پس اگر به کمک نیاز دارید با اطرافیان قابل اعتمادتان صحبت کنید تا از نظر عاطفی شما را حمایت کرده و به شما انگیزه ادامه رژیم تان را بدهند.
شما هم برای درمان علائم تنبلی تخمدان با رژیم غذایی در شیراز می توانید از تجربه دکتر سیده زهرا طباطبایی، جراح و متخصص زنان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۱۷۷۳۴۵۳۹۴ تماس بگیرید.
در پایان این مقاله لازم است بگوییم که بعد از شروع رژیم غذایی برای درمان تنبلی تخمدان باید صبور باشید تا بتوانید تغییرات ناشی از اصلاح نحوه غذا خوردن خود را ببینید.
اگر شما هم سوالی درباره بهترین رژیم غذایی برای درمان تنبلی تخمدان دارید، در بخش نظرات این مقاله حتما سوالات خود را از ما بپرسید.
