دهانه رحم یا سرویکس به قسمت پایین (گردن) رحم گفته می شود که واژن و رحم را بهم متصل می کند. این ناحیه در حالت عادی یک سطح صاف، صورتی و بدون آسیب است. اما گاهی ممکن است دچار التهاب شود که به آن زخم دهانه رحم می گویند.
زخم و عفونت سرویکس (سرویسیت) اغلب در سنین باروری (۲۰ تا ۳۰ سالگی) بروز کرده و در مواردی که با عفونت همراه است، می تواند خطرناک باشد. در این مقاله به شما خواهیم گفت که این عارضه چه خطراتی دارد و درمان زخم و عفونت دهانه رحم با چه روشهایی امکانپذیر است. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
علائم عفونت و زخم دهانه رحم
به گفته دکتر زهرا طباطبایی، جراح و متخصص زنان، زخم دهانه رحم معمولا بدون علامت است و چون دهانه رحم عصب ندارد، متوجه بروز آن نمی شوید، مگر اینکه تصادفا در معاینات لگنی تشخیص داده شوند. اما زمانی که زخم بزرگ شده یا همراه عفونت (سرویسیت) است، علائم زیر را بروز می دهد:
- ترشحات غیرطبیعی واژن به رنگهای زرد، سفید یا خاکستری و با بوی نامطبوع
- خونریزی واژن در بین دو سیکل قاعدگی
- درد و خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی
- تب
- مشکلات ادراری (ادرار دردناک، تکرر ادرار، …)
- درد زیر شکم و لگن (به ندرت)
- تحریک واژن
- ایجاد جوشهایی روی لابیاهای بزرگ یا کوچک واژن
- مشاهده یک زخم گرد و قرمز رنگ روی دهانه رحم حین معاینه لگنی
توجه: زخم دهانه رحم یک اصطلاح اشتباه است و در واقع زخمی وجود ندارد، بلکه سرویکس دچار التهاب و قرمزی می شود.
علت زخم و التهاب دهانه رحم چیست؟
علت اصلی التهاب دهانه رحم عفونتهای مقاربتی مثل سوزاک، کلامیدیا، تریکوموناس، تبخال تناسلی، واژینوز باکتریایی و زگیل تناسلی هستند. به طوری که ۴۰٪ از موارد سرویسیت مرتبط با عفونتهای کلامیدیایی است. (منبع: clevelandclinic.org). دیگر علل التهاب و زخم دهانه رحم عبارتند از:
- آسیبهای واژن در اثر سقط جنین، زایمان، مقاربت خشن یا زیاد
- التهاب لگن یا بیماری های التهابی سیستمیک
- عوارض پرتودرمانی
- برخی بیماریها مثل دیابت، سرطان دهانه رحم، اختلالات هورمونی، …
- داشتن شرکای جنسی متعدد، نزدیکی حفاظت نشده یا شروع زندگی جنسی از نوجوانی
- بارداری و زایمان به خصوص در سنین پایین
- تحریک سرویکس در اثر استفاده از دوش واژینال، اسپرم کش و سایر محصولات واژینالی
- حساسیت به کاندوم با جنس لاتکس
- گذاشتن تامپون، پساری یا وسایل ضد بارداری مثل دیافراگم، آیودی، …
- کاهش ایمنی بدن به دلیل استرس، سوء تغذیه یا ابتلا به بیماریهای نقص ایمنی مثل ایدز
در بعضی موارد هم زخم دهانه رحم مادرزادی و ژنتیکی است. این مورد اغلب در نوجوانان و با شروع قاعدگی آنها بروز می کند.
شما هم می توانید برای تشخیص علت و درمان زخم و عفونت دهانه رحم در شیراز به مطب خانم دکتر سیده زهرا طباطبایی، جراح و متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۱۷۷۳۴۵۳۹۴ تماس بگیرید.
زخم دهانه رحم چطور تشخیص داده می شود؟
پزشک زنان برای تشخیص علت بروز زخم و عفونت سرویکس، علاوه بر معاینه لگنی ممکن است آزمایش های زیر را نیز تجویز کند:
- تست پاپ اسمیر
- نمونه گیری از ترشحات واژینالی برای تشخیص نوع عفونت
- آزمایش hpv
- آزمایش کولپوسکوپی دهانه رحم (در صورتی که نتیجه تست پاپ اسمیر مثبت باشد)
در صورت نیاز، موقع انجام تست پاپ اسمیر یا کولپوسکوپی، پزشک از سلولهای دهانه رحم نمونه گیری (بیوپسی) می کند تا سرطانی بودن یا نبودن سلولهای دهانه رحم در آزمایشگاه مشخص شود.
درمان زخم و عفونت دهانه رحم در شیراز
به گفته دکتر زهرا طباطبایی، اگر زخم دهانه رحم بزرگ و عمیق نباشد، خودبخود یا با درمانهای ساده برطرف می شود. اما اگر علائم گفته شده را تجربه می کنید، باید به یک دکتر زنان خوب در شیراز برای عفونت مراجعه کنید تا با توجه به علت التهاب، از روشهای زیر برای درمان تان استفاده شود:
دارو درمانی
زمانی که التهاب دهانه رحم زیاد نباشد با مصرف ویتامین و تقویت کننده های سیستم ایمنی مشکل برطرف می شود. در غیر اینصورت با توجه به علت عارضه، داروهای زیر تجویز می شوند:
- داروهای ضد باکتری، ضد ویروسی یا آنتی بیوتیک برای عفونت دهانه رحم
- داروهای ضد التهابی برای رفع درد و التهاب
- داروهای هورمونی برای رفع بی نظمی قاعدگی و ناباروری
- شیاف واژینال اسید بوریک
الکترو کوتریزاسیون
الکتروکوتریزاسیون یا الکتروکوتر، جراحی است که برای برداشتن بافت های آسیب دیده و مضر استفاده می شود. به دلیل سوزاندن و بستن رگ های خونی با الکتروکوتر، خونریزی در این روش زیاد نیست. به همین علت این روش درمانی به عنوان یک روش ایمن به حساب می آید.
لیزر تراپی
از لیزر برای از بین بردن سلولهای آلوده دهانه رحم استفاده می شود. این روش برای زنان جوانی که قصد دارند بعد از درمان خود باردار شوند، بسیار مناسب است. چون تاثیر منفی بر باروری نداشته و جای زخم یا اسکار روی دهانه رحم باقی نمی گذارد.
انعقاد بافت با مایکروویو
این یکی از جدیدترین و موثرترین درمانهای موضعی کم تهاجم است که با امواج گرمایی (مایکروویو) انجام می شود. امواج ماکروویو سلولهای آلوده دهانه رحم را از بین می برند و خاصیت ضد التهابی دارند.
به علاوه، درمان با این روش هیچ آسیبی به بافتهای سالم سرویکس نزده و امواج آن به ترمیم سریعتر زخم های ناشی از برداشتن بافت آسیب دیده دهانه رحم کمک می کند.
انعقاد شیمیایی
در این روش به کمک داروهای خاص شیمیایی، ضایعات سلولی در دهانه رحم برداشته می شوند.
جراحی
زمانی که زخم دهانه رحم خیلی بزرگ یا ضایعات آن سرطانی باشد، با نظر پزشک دهانه رحم با تکنیکهای جراحی برداشته می شود.
توجه داشته باشید که روشهای درمان خانگی زخم و التهاب دهانه رحم موثر نیستند و حتی ممکن است باعث تشدید علائم شوند. اما چون احتمال سرطانی شدن دهانه رحم هست باید برای تشخیص علت دقیق و درمان این عارضه به پزشک مراجعه کنید.
توجه توجه: برای درمان سرویسیت، کرایوسرجری یا فریز دهانه رحم را توصیه نمی کنیم. چون سلولهای سطح دهانه رحم فریز می شوند و اگر سلولهای سرطانی داشته باشید، در زیر این لایه مخفی شده و متوجه رشد و گسترش آنها نمی شویم.
اگر ساکن شیراز یا شهرهای مجاور آن هستید، می توانید برای درمان زخم و عفونت دهانه رحم در شیراز به مطب خانم دکتر سیده زهرا طباطبایی، جراح و متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۱۷۷۳۴۵۳۹۴ تماس بگیرید.
چه مدت طول می کشد تا دهانه رحم بهبود یابد؟
درمان عفونت دهانه رحم ممکن است تا دو هفته طول بکشد. طی این مدت باید تمام آنتی بیوتیک های تجویز شده را سر وقت مصرف کنید تا عفونت تان کاملاً برطرف شود.
در ۸ تا ۲۵ درصد از زنان، زخم دهانه رحم بعد از درمان دوباره عود می کند (webmd.com). بنابراین باید چکاپ های دوره ای را طبق دستور پزشک و بعد از درمانتان همچنان ادامه دهید.
روشهای پیشگیری از التهاب دهانه رحم
با انجام اقدامات زیر می توانید خطر ابتلا به سرویسیت را کاهش دهید:
- استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
- محدود کردن شرکای جنسی
- عدم نزدیکی با فردی که زخم یا ترشحات تناسلی دارد
- کنترل قند خون (در افراد دیابتی)
- انجام منظم چکاپ های لگنی
- پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد
- عدم استفاده از محصولات بهداشتی واژن که باعث تحریک واژن و دهانه رحم می شوند.
همچنین برای پیشگیری از زخم یا سرطان دهانه رحم در اثر زگیل تناسلی توصیه می کنیم زدن واکسن زگیل تناسلی (گارداسیل یا پاپیلوگارد) را جدی بگیرید.
پرسش و پاسخ در مورد زخم دهانه رحم
معمولا در مورد زخم و عفونت دهانه رحم، سوالات زیر از پزشک متخصص زنان پرسیده می شود:
زخم دهانه رحم خطرناک است؟
معمولا دلایل ایجاد زخم و عفونت دهانه رحم خوش خیم هستند و خطری ندارند. اما اگر عفونت دهانه رحم مرتبط با عفونت زگیل تناسلی باشد و برای درمان زگیل تناسلی اقدام نکنید، ممکن است این التهابها تبدیل به سرطان دهانه رحم شود.
زخم دهانه رحم باعث نازایی می شود؟
اگر سرویسیت ناشی از عفونت کلامیدیا یا سوزاک باشد و درمان نشود، می تواند به لوله های فالوپ و رحم گسترش یافته و باعث ایجاد التهاب لگنی و چسبندگی در دستگاه تناسلی شود. این مشکلات می توانند باعث مشکلات ناباروری در زنان شوند.
در صورت داشتن عفونت دهانه رحم می توانم رابطه جنسی داشته باشم؟
خیر. چون عفونت یک بیماری مسری است که به شریک جنسی شما هم منتقل می شود. یک هفته بعد از شروع درمان و زمانی که علائم عفونتی تان رفع شد، می توانید رابطه جنسی داشته باشید.
اگر شما هم سوالی درباره درمان زخم و عفونت دهانه رحم در شیراز دارید، می توانید در بخش نظرات این مقاله آن را از ما بپرسید.